به نقل از «الف»

مدافعینِ سلامت گمنام

تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۳۵۲۰۱

گروه تعاملی الف - محمدرضا شیخی چمان*

مدافعینِ سلامت گمنام دولت‌ها وظیفه دارند که در راستای تحقق عدالت اجتماعی، عدالت در سلامت و نیز حرکت پیوسته به سمت پوشش همگانی سلامت، مراقبت‌های با کیفیت و قابل پرداخت سلامت را در سطوح بهداشتی، درمانی و بازتوانی (توانبخشی)، برای همه گروه‌های جمعیتی فراهم کنند. تولیت این امر بر عهده نظام سلامت قرار داده شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پس از اجرای طرح موسوم به رضائیه با همکاری مشترک سازمان جهانی بهداشت، دانشکده بهداشت دانشگاه تهران و وزرات بهداری، نخستین خانه بهداشت کشور در آبان ماه سال ۱۳۵۲ و در شهر ارومیه (روستای حیدرلو بیگلر وابسته به مرکز بهداشتی و درمانی چنقرالوی پل) شروع به کار کرد.

چند سال بعد، شبکه مراقبت‌های بهداشتی اولیه کشور (PHC) با طراحی سه تن از بزرگان و ایده‌پردازان این حیطه، دکتر سیروس پیله‌رودی، دکتر کامل شادپور و دکتر ایوب اسپندار، طراحی شد. این طرح، به عنوان یکی از بنیادی‌ترین اقدامات نظام سلامت ایران که بارها توسط سازمان جهانی بهداشت تجلیل شده است، خدمات بهداشتی و درمانی اولیه را به همه نقاط صعب‌العبور، محروم، عشایری، مرزی و روستایی کشور گسترش داد، شاخص‌های پایه سلامت (همانند میزان مرگ‌ومیر مادران و نوزادان) در اثر همین اقدامات به شکل قابل توجهی بهبود یافتند، بیماری‌های واگیردار در اثر ایجاد و تکمیل چرخه واکسیناسیون کنترل و بسیاری از بیماری‌های دیگر نظیر مالاریا، کزاز و جذام به تدریج حذف شدند.

روز بهورز در شهریور ماه قرار دارد. مدافعان سلامتی که در خانه‌های بهداشت روستایی و پایگاه‌های بهداشت شهری، دلسوزانه‌ترین، مردمی‌ترین و هزینه اثربخش‌ترین خدمات را با کم‌ترین میزان دریافتیِ مالی به جمعیت تحت پوشش خویش ارائه می‌دهند، اما به دلیل ساختار درمان‌محور و وجود تعارض منافع شدید در سیستم سلامت ایران، نامی از آن‌ها در مناسبت‌ها و گرامی‌داشت‌های مختلف برده نمی‌شود و به عنوان گمنام‌ترین سرمایه‌های انسانی این مجموعه قلمداد می‌شوند. عدم توجه اساسی به بخش پیشگیری و بهداشت، هزینه‌های سلامت را در سبد مخارج خانوارهای کشور به میزان قابل توجهی افزایش داده و از طرفی محافظت مالی عادلانه‌ای از گیرندگان خدمات واقع در گروه‌های آسیب پذیر صورت نمی‌گیرد. نتیجه اینکه درصد بالایی از افراد نیازمند به دریافت اقدامات درمانی، به مراکز مراقبت سلامت مربوطه مراجعه نمی‌کنند، به خوددرمانی روی می‌آورند و یا از مراکز غیرمعتبر استفاده می‌کنند. گروهی نیز که این خدمات را دریافت می‌کنند، ممکن است با هزینه‌های کمرشکن و فقرزای سلامت مواجه ‌شوند.

دوره همه‌گیری کووید-۱۹، در کنارِ همه مسائل و مشکلاتی که برای جامعه بشری ایجاد کرد، یادآور این حقیقت بود که در قدم اول، ارتقای سلامت مردم منوط به تشکیل یک نظام بهداشتی فراگیر، اقدامات وابسته به این بخش و کنترل عوامل اجتماعی موثر بر سلامت است، نه صرفا بیمارستان‌سازی. این بدان منظور نیست که نیازی به نظام درمانی و بازتوانی وجود ندارد، بلکه در گام اول بهتر است ضمن آسیب شناسی صحیح، زیرساخت‌های شبکه بهداشت کشور تکمیل و منابع مورد نیاز (مالی، انسانی، اطلاعاتی و ...) در این راستا اختصاص یابد. در گام دوم، عوامل اجتماعی مذکور با همکاری بخش سلامت و سایر بخش‌ها کنترل شوند. در گام سوم، امکانات درمانی توزیع عادلانه‌ای یابند. بدین ترتیب و با تحقق شعار پیشگیری بهتر از درمان است، افراد کمتری نیاز به دریافت خدمات گران‌قیمت در سطوح بالا پیدا خواهند کرد و افراد نیازمند مداخلات درمانی نیز، در یک بستر تعریف شده استاندارد آن را دریافت خواهند کرد.

در مجموع، ارزشمندترین سرمایه و نیز نیروی محرکه برای حرکت همه‌جانبه به سمت رشد و توسعه در هر کشوری، سرمایه‌های انسانی هستند. هدایت جامعه به سمت بیمار شدن، این حرکت را مختل می‌کند. با ایجاد زیرساخت‌های لازم، توجه جدی به بخش پیشگیری و بهداشت و نیز اجرای کاملِ نظام ارجاع (سطح‌بندی خدمات) و پزشک خانواده باید در دستورکار سیاست‌گذاران، مدیران و اقتصاددانان نظام سلامت قرار بگیرد.

*دانشجوی دوره دکتری تخصصی اقتصاد سلامت

منبع: الف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۳۵۲۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پرداخت «فوق العاده خاص» کارکنان نظام سلامت از سال جاری

بهرام عین اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضمن قدردانی از زحمات کادر سلامت، اظهار داشت: کارکنان نظام سلامت باعث افتخار ما هستند و به طور شبانه روزی، حتی در ایام تعطیل کار می کنند و در زمان کرونا نیز افتخار آفرینی کردند.

وی با اشاره به تقدیم ۳۰۰ شهید حوزه سلامت در مبارزه با بیماری کووید۱۹، گفت: با توجه به نیازهایی که در جامعه ما وجود دارد بحث پرداخت فوق العاده خاص را از دو سال پیش به صورت مستمر آغاز و سال گذشته در صحن علنی مجلس از نمایندگان مجلس درخواست و آن را پیگیری کردیم که با تلاش رئیس محترم سازمان برنامه و بودجه، این مصوبه روز گذشته به تصویب رسید.

عین‌اللهی ادامه داد: ۱۰ هزار میلیارد تومان فوق العاده خاص برای کارکنان حوزه سلامت در نظر گرفته شده که آیین نامه اجرایی آن در کمیته ها در حال تدوین بوده و به اطلاع تمامی کارکنان خواهد رسید. وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکید کرد: مصوبه فوق العاده خاص از امسال اعمال می‌شود و جزو بودجه امسال دیده شده است.

عین‌اللهی به دستاوردهای دولت سیزدهم در حوزه سلامت پرداخت و اظهار داشت: آموزش علوم پزشکی در ایران بنا به اقرار تمامی سازمان‌های بین‌المللی یکی از آموزش‌های در تراز کشورهای پیشرفته جهان است و تمامی شاخص‌هایی که در یک آموزش پیشرفته پزشکی لازم است را داراست.

وزیر بهداشت ادامه داد: امروزه ما نه تنها همه خدمات بهداشتی و درمانی مردم را در داخل کشور ارائه می‌دهیم بلکه در سال گذشته قریب به یک و نیم میلیون نفر از خارج از کشور برای درمان به ایران آمدند و خدمات دریافت کردند.

وی با بیان اینکه تعداد دانشگاه‌های علوم پزشکی ما از ابتدای انقلاب تاکنون از ده دانشگاه علوم پزشکی به ۷۰ دانشگاه افزایش پیدا کرده است، گفت: اکنون ۲۴۰ هزار دانشجو، ۲۲ هزار عضو هیات علمی و ۸۴۰ مرکز تحقیقاتی داریم و جهش بسیار خوبی در دانشگاه‌های علوم پزشکی ایجاد شده است.

وزیر بهداشت با اشاره به برگزاری آزمون دستیاری با بیان اینکه در سال گذشته در سه رشته بیهوشی، طب اورژانس و اطفال کمبود متقاضی داشتیم، گفت: مجبور شدیم در این سه رشته مجدد فراخوان داده و از کارورزان سال آخر پزشکی با مصوبه آموزش پزشکی تخصصی استفاده کنیم.

عین اللهی با بیان اینکه ۱۲ هزار نفر در آزمون دستیاری در دوره جدید شرکت کرده اند، گفت: امسال نیز می‌توانیم معادل سال گذشته در دستیاری پذیرش داشته باشیم. وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: در خصوص ظرفیت دانشجویان پزشکی نیز طبق مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی عمل می کنیم و در صورتی که افزایش و کاهشی لازم باشد با تصویب این شورا انجام خواهد شد.

منبع: خبرگزاری فارس